Geluidsexpert Dr. Kamal Idrisi zorgt bij de eActros voor een veilig geluid. Een bezoek aan het akoestische meettraject in het Baden‑Württembergse Münsingen.

Münsingen, een voormalig militair oefenterrein op de Schwäbische Alb. Vogels kwetteren, krekels tjirpen, een zachte bries waait over het prachtige landschap. Verder hoor je – niets. De perfecte omgeving voor Dr. Kamal Idrisi, teamleider buitengeluiden bij Daimler Truck AG, en zijn medewerkers. Hoezo? Om de eActros akoestisch te meten. En te controleren of aan de wettelijk voorgeschreven grenswaarden wordt voldaan. “Dat moet allemaal getest worden. Onze testbaan in Münsingen is daarvoor ideaal, omdat er geen verkeers‑ of andere geluiden en slechts zeer weinig geluiden van buitenaf zijn”, legt Dr. Idrisi uit. “Dat is een zeldzaamheid.”

Alle voertuigen moeten wat het volume betreft aan de buitenzijde zowel aan de minimum‑ als aan de maximumcriteria voldoen. Elektrische voertuigen die extreem stil kunnen zijn, voldoen soms niet aan deze eisen bij lage snelheden tot 20 kilometer per uur. “Vooral in de stad wordt een voertuig zo stil als de eActros nagenoeg onhoorbaar”, aldus Idrisi. Een veiligheidsrisico. Wanneer een kunstmatig gegenereerd geluid, het AVAS (Acoustic Vehicle Alerting System), nodig is, bepaalt de EU‑richtlijn voor de veiligheid van elektrische en hybride voertuigen “UN ECE R 138.1”.

Op het meetpunt staan een weerstation, fotocellen en microfoons klaar. De microfoons staan op twee meter van het midden van de weg, net als voetgangers aan de rand van de weg. Verbindingskabels brengen de signalen over naar het controlestation, een klein huisje met een puntige voorkant, “zodat het geluid wordt omgeleid en niet op de rijbaan wordt gereflecteerd”, legt Idrisi uit. “Zo worden de meetwaarden niet vervalst.” De sterkte van het geluid, het volume, wordt gemeten in decibel. Hoe hard het oor het volume waarneemt, wordt aangegeven in dB(A).

Hoe precies ontstaat zijn voorwaartse geluid, dus het geluid bij stilstand en tijdens het optrekken tot een snelheid van 20 km/u? “Voor de AVAS in de eActros hebben we het geluid van een Mercedes‑Benz personenwagen ingesteld”, legt Dr. Idrisi uit. Voor het basisgeluid wordt een ruisachtig deel van het geluid gemengd met een geluid en snelheidsafhankelijk via de luidspreker aan de voorkant afgespeeld. “Het is belangrijk dat het geluid hoogwaardig klinkt en het merk Mercedes‑Benz naar buiten vertegenwoordigt”, zegt Idrisi. Na de vooronderzoeken gingen we naar het meettraject in Münsingen. Hier hebben de experts van Daimler het systeem grondig getest.

Het geluid voor het vooruitrijden klinkt uit een luidspreker met geïntegreerde besturingseenheid. “Het klinkt als een zacht ventilatorgeluid. Dat is niet als kunstmatig of storend waarneembaar voor de bestuurder, maar past harmonieus in de omgeving.” En: de eActros is al bij stilstand hoorbaar. “Voor ons was dat een veiligheidscriterium, zodat bijvoorbeeld een blinde voetganger een staande, maar rijklare vrachtwagen kan horen.”

Aan welke voorwaarden moet op het akoestische meettraject nog voldaan worden? “Feitelijk kan bij een nat wegdek het rijbaangeluid het voertuig en ook de AVAS domineren. Voor de wettelijke keuring moet het wegdek daarom droog zijn om het voertuig met een gering banden-op‑de‑weggeluid te controleren.” Een voertuig met AVAS moet bij een snelheid van 10 kilometer minstens 50 dB(A) (stille radiomuziek), bij 20 kilometer per uur 56 dB(A) (radiomuziek op kamervolume) hard zijn. En hoe ziet de toekomst van de geluidsontwikkeling voor de eActros eruit? Er is veel feedback van de klant, zegt Dr. Idrisi. “Deze bevindingen zullen we uiteraard meenemen in de toekomstige ontwikkeling van AVAS.”