Stadslogistiek van het speciale type: hoe de Atego bij het academisch ziekenhuis van Sleeswijk-Holstein de zaken draaiende houdt.
Wendbare campusvoertuigen.
Vanaf het helikopterplatform ziet men de kerktorens van de hanzestad Lübeck. Aan de voet van de kerk strekt zich een ander, net zo veelzijdig stadslandschap uit: de campus van het academisch ziekenhuis Sleeswijk-Holstein. Voetgangers en fietsers, taxi’s en lijnbussen: op de straten van het ruim 55 hectare grote terrein bevindt zich vrijwel alles wat men aan verkeersdeelnemers in een stad verwacht. En wie rondkijkt, komt onvermijdelijk ook vrachtwagens en bestelwagens tegen die zowel het logo van het ziekenhuis als de ster dragen.
“We gebruiken hier drie Atego voor materiaaltransport”, zegt Gerhard Plate. De 57‑jarige leidt het wagenpark van het ziekenhuis in Lübeck, waartoe ook enkele Mercedes‑Benz Sprinters behoren. Daar komen nog vijf Atego en andere Sprinters in Kiel bij. De twee ongeveer even grote bedrijven in Lübeck en Kiel vormen samen het op één na grootste academische ziekenhuis van Duitsland na de Berlijnse Charité. Bijna 16.000 medewerkers heeft het bedrijf in overheidsbezit. Vorig jaar werden in totaal exact 440.824 mensen behandeld, van wie ongeveer driekwart in het ziekenhuis. De afdelingen en andere voorzieningen op beide locaties zijn verdeeld over in totaal 103 gebouwen.
Continue bevoorrading.
Voor dit enorme bedrijf moeten dagelijks enorme hoeveelheden goederen beschikbaar worden gesteld. Een paar voorbeelden: om ervoor te zorgen dat artsen voortdurend steriele instrumenten hebben, worden deze na elk gebruik in de reinigings‑ en desinfectie-eenheid voor medische hulpmiddelen onderhouden, gesteriliseerd en voor het volgende gebruik verpakt – zo’n 200.000 ‘steriele eenheden’ komen per jaar op beide locaties samen.
“Wij gebruiken de unit‑dose‑voorziening: individueel verpakte medicijnen, voor elke patiënt specifiek gesorteerd.”
In de ziekenhuisapotheek van Lübeck worden ononderbroken medicijnen gesorteerd en verpakt. Zorgverleners zijn afhankelijk van hygiënische hulpmiddelen. Patiënten willen meerdere keren per dag eten, waardoor het cateringmanagement dagelijks ongeveer 9.000 maaltijden produceert.
Om alle materialen en levensmiddelen naar hun bestemming te brengen, zijn logistieke topprestaties nodig. Onmisbaar daarvoor: de Atego, die onvermoeibaar een langgerekt terrein aan het zuidelijke uiteinde van de campus in Lübeck aanstuurt. Hier bevinden zich het centrale magazijn en de uitgifte van goederen van de apotheek. En ook de afdeling waar maaltijden worden klaargezet in de eigen containers van de kliniek. Hier bruist het van de vroege ochtend tot laat in de middag.
Spontane ritjes.
“Veel van onze leveringen vinden plaats in het kader van vaste ritten”, verklaart Plate. Maar ook min of meer spontane ritjes staan op de agenda. “Het kan gaan om zware en grote voorwerpen, zoals operatietafels, bedden of echo‑apparatuur, maar ook om kleine leveringen.” Zoals een medicijn dat dringend nodig is op een afdeling en waarvoor momenteel geen kleiner voertuig beschikbaar is. Met een van de Atego komt bovendien onophoudelijk oud papier – in het bijzonder verpakkingsmateriaal – bij het eigen recyclestation van het ziekenhuis terecht.
31000
materiaaltransporten vinden er per jaar plaats op of tussen de twee terreinen van het ziekenhuis.
“Vrachtwagens zijn nog steeds onontbeerlijk voor onze logistiek.”
Als we met de wagenparkbeheerder over het terrein lopen, staat er naast een Atego uit Lübeck, waarvan het kenteken met de letters “HL–KI” begint, ook een met de omgekeerde combinatie “KI–HL”: “Die pendelt dagelijks tussen de twee locaties met goederen van Kiel voor Lübeck en medicijnen van Lübeck voor Kiel”, legt Plate uit.
Precies voor deze medicijnen beschikt de vrachtwagen ook over een koeling. De ‘pendelaar’ uit Kiel is een Atego 924, in Lübeck wordt een lichtere variant gebruikt. Daar is een goede reden voor. “Onze vrachtwagens worden uitsluitend op de campus gebruikt en hier is het krap”, legt Gerhard Plate uit. “Daarom hebben we een voertuig met een zo klein mogelijke draaicirkel nodig – en dat biedt de Atego 818 ons.” Alle vrachtwagens zijn om veiligheidsredenen uitgerust met een achteruitrijcamera.
Een paar uitdagingen.
De logistiek op het terrein van de kliniek heeft zo zijn eigen uitdagingen. De dagelijkse actieradius van de vrachtwagens is met maximaal 20 kilometer laag, maar de belasting toch hoog: Het campusverkeer dwingt voortdurend tot stoppen en optrekken. “De Atego zijn het beste geschikt”, aldus Plate. Om niet bij elk laden of lossen de achterste hefwand te hoeven openen en zo tijd te verliezen, hebben de vrachtwagens bovendien een deur aan de rechterkant.
Alle vrachtwagens zijn geleased, worden na drie tot vier jaar vervangen door het volgende model en worden in de tussentijd regelmatig onderhouden. “Ook dat is een reden waarom we voor Mercedes kiezen: de service is top!”
Autonoom in de tunnel.
Eén ding is zeker: vrachtwagens en bestelwagens kunnen de materiaallogistiek van het ziekenhuis niet alleen aan. Want ondanks alle wendbaarheid: ze komen slechts tot aan de ingang van de gebouwen. Daarom neemt op beide locaties het transportsysteem zonder bestuurder het over. Daarmee komen leveringen tot bij de afdelingen. In Lübeck zijn daarbij compacte voertuigen met containers onderweg op overwegend ondergrondse tracés over een lengte van ongeveer vijf kilometer – volledig autonoom. De containers kunnen bijvoorbeeld worden geladen met gesteriliseerde chirurgische instrumenten voor de afdeling verloskunde of tandheelkunde. De voertuigen ontvangen hun start‑ en eindpunt via WLAN vanuit een controlecentrum.
Ongeveer 1.600 containerbewegingen in overwegend lege gangen zijn het dagelijkse gemiddelde van het systeem in Lübeck. Via liften bereiken de voertuigen de laad‑ en lospunten, die soms ook op de vijfde verdieping liggen. Zodra ze doordringen in gebieden waar ze artsen zouden kunnen tegenkomen, laten de voertuigen – met de vriendelijke stem van een vrouw op band – een verzoek klinken: “Maak de weg vrij!”
Een efficiënt systeem – dat echter lang niet alle afdelingen bereikt. En ook: veel zware of volumineuze goederen passen dan toch gewoon in een gesloten opbouw. “Op beide locaties van het academisch ziekenhuis”, zegt Gerhard Plate daarom, “zijn vrachtwagens nog steeds onmisbaar voor onze logistiek.”
Foto’s & video: Sebastian Vollmert