Η καλλιέργεια των αλεξανδρινών ξεκινά κάθε χρόνο στην Αφρική, από όπου τα βλαστάρια των φυτών μεταφέρονται στην Ευρώπη – και εδώ ανθίζουν σε όλο τους το μεγαλείο.
Από απλό γίνεται πολύχρωμο.
Ο ήλιος είναι σχεδόν κάθετος στον ουρανό και «ψήνει» τη λάσπη στους δρόμους γύρω από τη λίμνη Βικτώρια. Τα χαμηλά αναχώματα κατά μήκος του δρόμου συχνά αναγκάζουν τα οχήματα να κινούνται πολύ αργά. Όποιος αυξάνει ταχύτητα, κινδυνεύει να σπάσει κάποιον άξονα. «Τα εμπόδια έχουν δύο πλεονεκτήματα», λέει ο Peter Muwanga. «Από τη μία, κανείς δεν τρέχει υπερβολικά και έτσι δεν σηκώνεται πολλή σκόνη. Από την άλλη, οι έμποροι έχουν την ευκαιρία να πωλούν τα εμπορεύματά τους στους οδηγούς. Έτσι γίνεται εδώ στην Ουγκάντα.»
Ο Muwanga κάνει σχεδόν κάθε μέρα τη διαδρομή ανάμεσα στην εταιρεία Wagagai και το αεροδρόμιο Εντέμπε οδηγώντας ένα Axor 1823 με καρότσα-ψυγείο. Κάθε φορά, οδηγός και φορτίο τραντάζονται με δύναμη, παρά τη μικρή ταχύτητα κίνησης. Ο Muwanga έχει συνηθίσει, το φορτίο είναι καλά συσκευασμένο και διατηρείται σε ψύξη: βλαστάρια αλεξανδρινών. Από αυτά, τα φυτώρια στην Ευρώπη καλλιεργούν αργότερα τα δημοφιλή φυτά. «Οι αποστολές μου δεν έχουν χάσει ποτέ την πτήση τους», λέει ο Muwanga με υπερηφάνεια. «Εμπιστεύομαι το Axor μας 100%!»
Ο Muwanga εργάζεται στη φάρμα Wagagai, περίπου μία ώρα με το αυτοκίνητο από την πρωτεύουσα της Ουγκάντα, Καμπάλα. Η Selecta One, μια εταιρεία κηπευτικών ειδών από τη Γερμανία, νοίκιασε μεγάλα τμήματα της φάρμας, για να φυτέψει, μεταξύ άλλων, αλεξανδρινά.
Η επιχείρηση βασίζεται στον αυστηρό διαχωρισμό των εργασιών. Ο Muwanga και οι συνάδελφοι του από τη φάρμα, που φτάνουν περ. τους 1.000 την περίοδο της συγκομιδής, προλαβαίνουν να δούνε μόνο τα πράσινα φύλλα των μητρικών φυτών. «Και από αυτά, χρειαζόμαστε μόνο τους βλαστούς, τους οποίους στέλνουμε ως βλαστάρια μέσω της συντομότερης οδού», λέει ο οδηγός.Και αυτή είναι μόνο η αερομεταφορά. Στην Ευρώπη, τα αλεξανδρινά αναπτύσσονται πλήρως και ωριμάζουν μέχρι να εμφανιστεί το πολύχρωμο «στέμμα» τους.
Σχολαστική καθαριότητα.
Έως τη συγκομιδή των βλασταριών απαιτείται πολλή δουλειά και αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής. Η καλλιέργεια πραγματοποιείται στο Wagagai σε ασφαλές και τέλεια αεριζόμενο θερμοκήπιο. Όσοι φορούν ρόμπες, γάντια και ειδικά παπούτσια, μπορούν να εισέλθουν στον χώρο αφού πλύνουν σχολαστικά τα χέρια τους, αλλά δεν επιτρέπεται να αγγίξουν τα φυτά. «Υπάρχουν εκατοντάδες ασθένειες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα φυτά μας», λέει ο Wilson Keter, διευθυντής παραγωγής της Selecta One. «Αν είμαστε συνεπείς με τα θέματα υγιεινής, μπορούμε να αποφύγουμε τα τοξικά φυτοφάρμακα».
55
εκατομμύρια βλαστάρια μεταφέρει κάθε χρόνο η Selecta One από την Ουγκάντα.
«Αν είμαστε συνεπείς με τα θέματα υγιεινής, μπορούμε να αποφύγουμε τα τοξικά φυτοφάρμακα.»
20
εκτάρια είναι η καλλιεργούμενη έκταση που χρησιμοποιεί η φάρμα Wagagi.
Εδώ στην Ουγκάντα, η καλλιέργεια των αλεξανδρινών, που προέρχονται από το Μεξικό, έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα: το κλίμα. Η χώρα του Ισημερινού βρίσκεται σε ένα οροπέδιο και δίπλα στη λίμνη Βικτώρια. Έτσι, δεν κάνει ούτε υπερβολική ζέστη ούτε πολύ κρύο και δεν υπάρχει έλλειψη γλυκού νερού για άρδευση. «Αλλά και από οικολογικής άποψης, είναι λογικό να παράγουμε τα βλαστάρια στην Αφρική», λέει ο Keter. «Οι εκπομπές CO₂ που θα παρήγαγαν τα θερμαινόμενα θερμοκήπια στην Ευρώπη, υπερβαίνουν κατά πολύ το αποτύπωμα CO₂ που αφήνουμε σήμερα με την αεροπορική μεταφορά των βλασταριών.»
«Μυρίζεται» τις τάσεις.
Συνήθως, τα βλαστάρια μεταφέρονται απευθείας στις Βρυξέλλες και το Άμστερνταμ. Από εκεί, δεν είναι πλέον μακριά από πελάτες στη Γαλλία, την Ολλανδία και τη Γερμανία, όπου οι πελάτες της Selecta One, όπως η Inga Balke, αναπτύσσουν στο έπακρο τα φυτά αυτά. Η πτυχιούχος αρχιτέκτονας κήπων έχει στο Χολστάιν το φυτώριο Krayenhagen, μια οικογενειακή επιχείρηση με μεγάλη παράδοση.
Και εδώ, η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Η Inga Balke χρησιμοποιεί μόνο αβλαβή φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Χρησιμοποιούνται επίσης τα λεγόμενα ωφέλιμα έντομα, όπως τα αρπακτικά ακάρεα και οι σφήκες ιχνεύμονες, για παράδειγμα για την πρόληψη της εξάπλωσης της επικίνδυνης λευκής μύγας. Και για θέρμανση, το φυτώριο χρησιμοποιεί τη μονάδα παραγωγής βιοαερίου ενός αγρότη στη γειτονιά.
Η Balke διευθύνει την επιχείρηση με πολύ πάθος και τεχνογνωσία. Και πρέπει να «μυρίζεται» τις τάσεις: «Στις αρχές του χρόνου, πρέπει να αποφασίσω ποιες ποικιλίες και ποια χρώματα θα φυτέψουμε την επόμενη σεζόν. Κι αν κάνω λάθος, το εμπόρευμα μένει απούλητο. Αυτό σημαίνει πολλούς μήνες δουλειάς χαμένους.»
Μέσα στη νύχτα, στη μία η ώρα τα ξημερώματα, η Balke φτάνει κάθε μέρα στη μεγάλη ανθοκομική αγορά του Αμβούργου, για να παραδώσει τα φυτά στους πελάτες της. Την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα, είναι, κυρίως, αλεξανδρινά, τα οποία φορτώνει στο Atego 818. Οι συναλλαγές με τους ανθοπώλες της περιοχής γίνονται μέχρι τις 8.30 το πρωί. Μετά η Balke επιστρέφει στην επιχείρησή της.
Στην Balke αρέσει να οδηγεί η ίδια μερικές φορές το κόκκινο Atego με τη θερμαινόμενη κλειστή καρότσα Wilke. «Είναι αρκετά μεγάλο όχημα, αλλά στην οδήγηση είναι σχεδόν σαν επιβατικό.» Αυτό που αρέσει περισσότερο στην επιχειρηματία είναι το αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων PowerShift 3. «Δεν χρειάζεται να κάνεις αλλαγές χειροκίνητα και έτσι, μπορείς να είσαι απόλυτα συγκεντρωμένος στην κυκλοφορία.»
Έτσι, η Balke σχεδόν γλιστρά στους δρόμους της βόρειας Γερμανίας με το άνετο Atego της – ενώ ο Peter Muwanga οδηγεί σε κακοτράχαλους δρόμους και βασίζεται πάνω απ’ όλα στη στιβαρότητα του Axor του. Πρέπει πάντα να ψύχει το φορτίο του, ενώ η Balke θερμαίνει τα βλαστάρια για να μην παγώσουν τον χειμώνα. Αυτό που τους ενώνει είναι ότι και οι δύο είναι συνειδητοποιημένοι οδηγοί Mercedes και θαυμαστές των αλεξανδρινών.
Φωτογραφίες: Allan Gichigi, Christian Schmid
Βίντεο: Martin Schneider‑Lau